KENDİNİ BİL

Nasıl kendimiz olacağız? Bu akşam dini bir gece olması nedeniyle Facebook'ta dönen mesajlara bakarak bu soruyu sormak istedim kendime. Kendimizi İnsanlarla konuşan Tanrı'nın vahyinde mi arayacağız yoksa aforizmaları ile ünlü düşünürlerde mi? Bu bizi kendimiz yapar mı? Savaşın, vahşetin, sokırımın nedenlerini bilmek bunları sonlandırabilir mi? İşte binlerce yıldır sonlandırmıyor. Suriye'de, Irak'ta cocuklar ölürken, kolları koparken bu vahiyler, aforizmalar bunları nasıl önleyecek? Oysa biz ne kadar da kindarız. Öfke duyuyoruz, Savaşıyoruz, Yok ediyoruz, Kin kusuyoruz. İnsanların arkasından konuşuyoruz. Yüzlerine gülerek. Nasıl kendimiz olacağız? Minibüste kadına yumruk atarken, şort giyen kızlara minik beyinlerinde "küçük orospu" derken, kafa keserken, Ortadoğu'yu sömürürken, her terör saldırısından sonra "terörün dini yoktur" derken. dünyanın sorunları dururken simülasyon evreninde kapitalizmin şehveti, tüketim çılgı...

Wikipedia'nın yasaklanması başlı başına bir aymazlık. "Ama" diyerek mazeret üretilmesine karşıyım. Yarın "ama" diyenlerin sesini "ama demeyenler" kısarsa ne olacak? Hepsi öyle veya böyle demokrasi sığlığı. İktidara yakın duranlar böyle bir olayı görmezlikten geliyorlar hala... Aslında bu olayın kitapları yasaklamak veya yakmaktan hiç bir farkı yok. Özgür bir ansiklopediye erişimi yasaklıyorsumuz. Kaldı ki bu ansiklopedinin çok hatalı bilgiler içerdiğini hepimiz biliyoruz ama konu bu değil. Benzeri Aydınlanma Çağı'nda Diderot ve d'Alembert'in Ansiklopedi'sinin de başına gelmedi mi? Karanlık çağlar geçse de varlığını sürdürüyor. Karanlık her yerde,ülkemde. Baskı ve yasaklama her yerde, ülkemde. Zaten halkın büyük bir çoğunun Wikipedia'ya girdiği yok. Tanışmayan da çoktur. Kimin umurunda :( Ama konuyu başka bir noktaya götürmek istiyorum. Kamunun dönüşümüne... Aklıma bu konuda kamunun nasıl dönüştüğünü anlata...

Marx, tarihi üretim süreci (üretim araçları) ile başlatır. Marx ve Engels üretim süreci, üretim araçları, üretim ilişkileri, üretim tarzı ve özel mülkiyet vb kavramlar üzerine Diyalektik Materyalizm, Bilimsel Materyalizm ve Diyalektik Tarilselciliği oturturlar. İnsanın üretim sürecine başlaması aynı zamanda onun  doğadan, kendisinden, diğer insanlardan ve varlığından yabancılaşmasına neden olur. Yabancılaşma kavramı buradaki anlamıyla ilk defa Marx tarafından ele alınmıştır. Doğaya yabancılaşma: İnsan üretim sürecilen başlamasıyla birlikte diğer canlılardan farklı olarak doğaya karşı yabancılaşmış, onunla mücadele eden bir kimliğe bürünmüştür. Gelinen noktada çevresel tahribat, kirlilik ve acımasızca doğal kaynakların sürekli daha fazla üretim ve tüketimi bu yabancılaşmanın boyutunu ispatlamaktadır. Kendinden yabancılaşma: Üretim süreciyle emek alınıp satılan bir nesne haline dönüşmüştür. Yaşamı artık kendisinin değil, nesneye aittir.  Çalışma ve üretim artık ki...

Baudrillard'ın anlatımıyla "Tanrı evrim sürecini gizleyerek, bu yolla insanoğlunu inanılmaz bir sondan korudu. Çünkü çelişkili bir biçimde ölüme karşı tek güvence ex nihilo yaratılmış olmaktı. Eğer evrimin ürünü olursak elimizde yok olmaktan başka bir şey kalmayacaktı. Bu varoluşumuza ve sonumuza dair bir umuttur. Tersi ise umutsuzluktur. Kaderimiz Tanrı'ya bağlıdır. Gerçeklik Tanrı'nın otoritesi ile var olur. Ama bu Tanrı iyiliksever olabileceği gibi, hilekar da olabilir. Geçmişimizi bir simülasyon olarak yaratmış olabilir" Bunu bilebilir miyiz? Gerçek hayat bu simülasyonun neresinde? Anlamsızlıklara sürekli anlam yüklüyoruz. Var olduğunu düşündüğümüz geçmişimize sürekli yeni anlamlar yüklüyoruz.Her yerde sürekli görüntüler, anlamdam yoksun söylemler, reklamlar, dayatmalar.  Zorbalık bu... Şimdi modern çağın köleliği, geçmişin bedensel köleliğinin yerini aldı. Sorun şu ki modern kölelik bir kısım insanların tercihi olabilirken, d...

Modernite 18. Yy aydınlanma düşüncesi üzerine kurgulanır. Modernleşme eski ve gelenekten kopuşu  ifade etmekle birlikte yaşamın merkezine bilim ve aklın rehberliğini temel alan insanın özgürleşme projesi olarak tanımlanır. Böylece insanların refah ve mutluluğunu sağlayacak ve onları özgür kılacak evrensel bir değer sistemine ulaşılabilir.  David Harvey’e göre aydınlanma “bilginin ve toplumsal örgütlenmenin mistik ve kutsal kabuğunu kırmayı hedefleyen laik bir hareketti.” Weber, Aydınlanma düşünürlerinin  bilimin ilerlemesi, akılcılık ve evrensel insan özgürlüğü arasında kurdukları zorunlu ilişki doğrultusunda “umut ve beklentilerinin acı ve ironik bir yanılsama" olduğunu söyler. Bu bağlamda akılcılığın ilerlemesi, “evrensel özgürlüğün somut olarak gerçekleşmesine değil”, kaçılması mümkün olmayan bir ‘demir kafes’in, başka bir deyişle, “bürokratik akılcılığın  bir kafesinin yaratılmasına” neden olmaktadır. Modernizmin, fabrika sistemi, makinelerl...

Özgürlük kavramı çok geniş bir şekilde tanımlanabilir. Özgürlük bireyin kendine ait alanı olarak ifade edilirse ve bu alan diğer bireylerin alanları ile komşu ise, kaçınılmaz bir şekilde özgürlük bir çatışma ortamına girmek zorunda kalır. Zaten bir çok sosyalog ve siyaset kuramcısına göre bu sınır yani özgürlüğün sınırı başkalarının özgürlük alanına müdahale edilmesi durumuyla sınırlandırılmıştır. (Bkz Hobbes ve Locke) Biz bireysel olma eğilimindeyiz. Bireysellik özgür olmanın yolunu açar ve özgür olmayı içerir.  Özgür bireylerin yolunu açan liberalizm ilk defa 14.yy'da ifadesini bulmuştur. Liber kelimesi "köle ya da serf olmayan özgür olan" anlamına gelir. Günlük kullanımda özgür, açık görüşlü, cömert gibi anlamlarda da kullanılır. 19.yy'dan itibaren siyasal anlamıyla kullanılır olmuştur. Liberalizm temelinde birey vardır. Ancak bu birey devletin her türlü kısıtlamasından ve baskısından uzak özgür bireydir. Liberal özgürlüğü ilk tanımlayan kişi Thomas Hobbes...

          Schopenhauer "İstenç ve Tasarım Olarak Dünya" adını taşıyan eserine  "Dünya benim tasarımımdır" diye başlar. Ne müthiş bir söz. Kuşkusuz bu cümle düşünen zihinler için çok derin bir anlam ifade eder. Her birimizin algısı, ilgisi, bilgisi ve yeterlilikleri farklıdır. Böyle olmakla birlikte ve yine kimsenin dünya algısı kusursuz değildir. Sonuç olarak hiç kimse dünyayı ötekinin bildiğinden daha yetkin, gerçek bilemez. Kaldı ki daha yetkin, gerçek bildiğimizi biz kendimiz bilmeden, başkasından daha iyi bildiğimizi nasıl iddia edebiliriz? Mustafa Yavuzer 27.05.2017

1.BÖLÜM: Ütopya Nedir ve Nasıl Sınıflandırılır? Ütopya kelimesi ilk defa 1516 yılında Thomas More tarafından latince bir sözcük olarak uydurularak kullanılmıştır. Ütopya au-olmayan, eu-iyi,  topos-yer, ia-bölge anlamlarına gelen kelimelerden türetimiştir. Böylece türetilen bu kelime autopia-hiçbir yer, ve eutopia- iyi bir yer anlamlarına gelir. Yani ütopya hem hiçbir yerdir(outopia) hem de iyi bir yerdir(eutopia). Gündelik hayatta ulaşılması imkansız bir hayali, amacı ifade etmek amacıyla kullanılır. TDK Büyük Türkçe Sözlükte: Gerçekleştirilmesi imkânsız tasarı veya düşünce şeklinde tanımlanır. Ütopyanın somut yahut soyut bir mekan boyutu ile düşünülmüş olması  bizzat ütopyanın  hem kavramsal yapısı hem de anlam dünyasıyla ilgilidir. Birleşik bir sözcük olan ütopya  bir yerin yokluğunu anlatır.  Fakat var olduğu düşünülen bir yerin yokluğudur süzü edilen.“ Sonuçta her tanım ütopyanın hayali bir yer oluşuna işaret eder. Aynı zamanda ütopya ...